मुख्य सामग्रीवर वगळा

व्याख्या...... मेंदूला खुराक 2 🎷

 

व्याख्या...... मेंदूला खुराक 2 🎷

🌅 या अगोदरच्या लेखात, व्याख्या... मेंदूला खुराक 1 साठीची लिंक 🔗 खाली 👇 दिली आहे.

व्याख्या... मेंदूला खुराक 1🎷

आपल्या विज्ञान विषयक माहितीसाठी खालील👇 What's App समूहात सामील व्हा🙏.🎷

WhatsApp Group Join Now

  •  शाकाहारी प्राणी:- जे प्राणी केवळ वनस्पती, बिया, फळे, गवत यांचा अन्न म्हणून वापर करतात त्यांना शाकाहारी प्राणी असे म्हणतात.
  • मांसाहारी प्राणी:- जे प्राणी इतर प्राण्यांच्या मांसाचा अन्न म्हणून स्वतःच्या आहारात समावेश करतात त्यांना मांसाहारी प्राणी म्हणतात.

  • मिश्राहारी प्राणी:- जे प्राणी अन्नासाठी वनस्पती आणि प्राणी असे दोन्ही वर अवलंबून असतात त्यांना मिश्राहारी प्राणी म्हणतात. 
  • स्वच्छताकर्मी:- मृत प्राण्यांच्या शरीरापासून जे प्राणी स्वतःचे अन्न मिळवतात त्यांना स्वच्छताकर्मी असे म्हणतात.
  • विघटक:- काही सूक्ष्मजीव हे मृत शरीरांच्या अवशेषांपासून तसेच काही पदार्थ कुजवून त्यापासून स्वतःचे अन्न मिळवतात त्यांना विघटक असे म्हणतात.
  • परजीवी पोषण:- एखादा प्राणी दुसऱ्या प्राण्याच्या शरीरावर किंवा शरीराच्या आत राहून स्वतःचे पोषण प्राप्त करतो पण त्याला ठार मारत नाही त्याला परजीवी पोषण असे म्हणतात.
  • बाह्यपरजीवी पोषण:- जर एखादा प्राणी इतर प्राण्यांच्या शरीराच्या पृष्ठभागावर राहून त्याचे रक्त शोषण त्याचा अन्न म्हणून वापर करत असेल तर त्याला बाह्य परजीवी पोषण म्हणतात.
  • अंत:परजीवी पोषण:- जर एखादा प्राणी दुसऱ्या प्राण्याच्या शरीरात राहुन रक्तादरे अन्नाचे शोषण करत असेल तर त्याला अंत:परजीवी पोषण असे म्हणतात.
  •  अर्धपरजीवी वनस्पती:- बांडगुळ पूर्णपणे आधारक वनस्पतीवर अवलंबून नसते, ते आधारक वृक्षाकडून खनिज व पाणी शोषून घेतल्यावर स्वतःचे अन्न स्वतः बनू शकते म्हणून त्याला अर्धपरजीवी वनस्पती म्हणतात.
  • पर्णरंध्रे:- पानावरील छिद्रांना पर्णरंध्रे म्हणतात.
  • अन्नबिघाड:- अन्नपदार्थांचा नैसर्गिक रंग, चव, वास, पोत, दर्जा यामध्ये बदल होणे व त्यातील पोषकद्रव्यांच्या नाश होणे म्हणजेच अन्नबिघाड   होय.
  • संख्यात्मक अन्ननासाडी:- ज्या प्रक्रियेत मुठीने पेरणे, अयोग्य साठवण, अव्यवस्थित मळणी व वितरणाच्या चुकीच्या पद्धतीचा वापर केला जातो त्यास संख्यात्मक अन्न नासाडी म्हणतात
  • अन्नरक्षण:- निर्जलीकरण, गोठणीकरण, धुरीकरण, परिरक्षकांचा वापर या क्रियेतून नाशवंत अन्न सुरक्षित ठेवणे म्हणजे अन्नरक्षण होय.
  • निर्जलीकरण:- शेतातील धान्य प्रखर सूर्यप्रकाशात सुकवणे याला निर्जलीकरण असे म्हणतात.
  • पाश्चरीकरण:- ज्या पद्धतीत 80° C तापमानापर्यंत पंधरा मिनिटे तापवले जाते व नंतर ताबडतोब थंड केले जाते यामुळे दुधातील सूक्ष्मजीवांचा नाश होऊन दूध दीर्घकाळ टिकण्याच्या क्रियेला पाश्चरीकरण म्हणतात.
  • गुणात्मक अन्न नसाडी:- अन्नाच्या गुणात किंवा दर्जात नाश होऊन घट होणे म्हणजे अन्नाची गुणात्मक नासाडी होय.
  • अन्नभेसळ:- चांगल्या अन्नपदार्थात अशुद्ध आणि हानिकारक असे त्यासारखेच परंतु स्वस्त पदार्थ मिसळण्याच्या क्रियेला अन्नभेसळ असे म्हणतात.
  • ढगफुटी:- जमिनीकडील उष्ण तापमानामुळे पावसाच्या पाण्याची परत वाफ होऊन ती ढगातच सामावली जाणे व तेथे शीघ्र संघनन प्रक्रिया घडून अचानकपणे एखाद्या विशिष्ट व लहान अशा भूभागावर सुमारे 100 मिलिमीटर प्रति तास किंवा त्यापेक्षा अधिक प्रमाणात ढग फुटल्याप्रमाणे मुसळधार येणारा पाऊस म्हणजे ढगफुटी. 
  • भूकंप:- भूकवचात अचानक होणारी जमिनीची कंपने म्हणजे भूकंप.
  • त्सुनामी:- भूकंप व ज्वालामुखी यामुळे महासागरात विशिष्ट प्रकारच्या ताशी 800 ते 900 किलोमीटर इतका वेग असणाऱ्या लाटा किनार्यावर येऊन धडकण्या ला त्सुनामी म्हणतात.
  •  वहन:- पदार्थाच्या उष्ण भागाकडून थंड भागाकडे होणाऱ्या उष्णतेच्या संक्रमणास उष्णतेचे वहन म्हणतात.

  • उष्णतेचे अभिसरण:- द्रव पदार्थास भांड्याच्या तळाकडून उष्णता दिली असता घनतेच्या फरकामुळे प्रवाह निर्माण होऊन त्याद्वारे द्रव पदार्थात उष्णतेचे संक्रमण होते यास उष्णतेचे अभिसरण म्हणतात.
  • प्रारण:- कोणतेही माध्यम नसतानाही विद्युत चुंबकीय तरंगांच्या स्वरूपात होणाऱ्या उष्णतेच्या संक्रमणास प्रारण म्हणतात.
  • सुवाहक:- ज्या पदार्थामधून उष्णता व विद्युत यांचे वहन सहजपणे होते त्यांना सुवाहक म्हणतात.
  • दुर्वाहक:- ज्या पदार्थामधून उष्णता व विद्युत यांचे वहन सहजपणे होत नाही त्यांना सुवाहक म्हणतात.
  • भौतिक राशी:- वस्तुमान, वजन, वेग, तापमान, अंतर, आकारमान, लांबी इत्यादी राशींना भौतिक राशी असे म्हणतात.
  • सदिश राशी:- ज्या राशी व्यक्त करण्यासाठी परिमाण व दिशा या दोहोंची गरज असते त्या राशींना सदिश राशी म्हणतात. 
  • अदिश राशी:- ज्या राशी केवळ परिमाणाच्या सहाय्याने पूर्ण व्यक्त करता येतात त्यांना अदिश राशी म्हणतात.
  • वस्तुमान:- पदार्थांमधील द्रव्य संचय म्हणजे वस्तुमान.
  • वजन:- वस्तूवर जेवढे गुरुत्वी बल कार्यकर्ते त्याला त्या वस्तूचे वजन असे म्हणतात. किंवा 
  • वजन:- वस्तुमानावर जेवढे गुरुत्वीय बल कार्य करते त्याला वजन असे म्हणतात.
  • पृथ्वीवरील वजन:- एखाद्या वस्तूला पृथ्वी ज्या गुरुत्वीय बलाने स्वतःच्या केंद्राच्या दिशेने आकर्षित करते त्याला त्या वस्तूचे पृथ्वीवरील वजन असे म्हणतात. 

  • पायाभूत राशी:- ज्या राशींचे प्रमाण ठरवता येते अशा राशींना पायाभूत राशी असे म्हणतात.
  • क्युबिट:- स्वतःच्या कोपरापासून मधल्या बोटाच्या टोकापर्यंतचे अंतर म्हणजे 1 क्युबिट.

🎻 यानंतर चा लेख व्याख्या... मेंदूला खुराक 3 ची लिंक 🔗 खाली 👇 दिली आहे.

व्याख्या... मेंदूला खुराक 3🎷



*🙏 सुमधुर स्नेह वंदन।🙏*🎷

*जीवन कैसी विचित्र पहेली है*

 *अनोखी इसकी रीति,* 

*अनोखी इसकी शैली है*

*दिल में रखो तो बोझ सा होता है,*

*कह दो तो अफसोस होता है।*

*🙏आपका हर दिन मंगलमय और

 सुखमय हो। 🙏*🥁

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

दहावी बोर्ड (SSC) वेळापत्रक 2025

 दहावी बोर्ड (SSC) वेळापत्रक 2025 प्रथम सर्व दहावीच्या विद्यार्थ्यांना वर्ष 2024-25 परीक्षेसाठी हार्दिक शुभेच्छा 🎆🎇🎷. विद्यार्थ्यांसाठी टर्निंग पॉईंट असणारे, ज्यातून आयुष्य पुढे घडणार असते त्या इयत्ता दहावी परीक्षांचे वेळापत्रक जाहीर झाले आहे. दहावीच्या विद्यार्थ्यांना अकरावी प्रवेश,   आयटीआय व पॉलिटेक्निक साठी ऍडमिशन प्रक्रिया वेळेवर सुरू व्हावी, यामधील ताळमेळ  करण्यासाठी बोर्डाने परीक्षा दरवर्षीपेक्षा अंदाज 15 दिवस अगोदर घेण्याचे ठरवले आहे. त्याचबरोबर प्रात्यक्षिक व तोंडी परीक्षा या पण लवकर होणार आहेत याची सर्व विद्यार्थ्यांनी नोंद घ्यावी. परीक्षांच्या तारखे प्रमाणे विषयांच्या अभ्यासक्रमाकडे विद्यार्थ्यांनी लक्ष द्यावे. ______________________ विषय: मराठी. 21 फेब्रुवारी 2025 - शुक्रवार  वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय:- संस्कृत 27 फेब्रुवारी 2025 - गुरुवार वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय: इंग्रजी 1 मार्च 2025 - शनिवार  वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय: हिंदी 3 मार्च 2025 - सो...

अभ्यास कसा करावा ?...🤔🎷

अभ्यास कसा करावा? आपल्या What's App समूहात सामील होण्यासाठी माहिती विज्ञानाची या निळ्या लिंकला स्पर्श करावा. 🙏 👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 अभ्यास हा स्वतः साठी असतो . रविवार व सुट्टीचे दिवस हे राहिलेला अभ्यास पूर्ण करण्यासाठी व पुनरावृत्ती साठी असतात. याचा अर्थ असा नाही की सुट्टी घेऊ नये, किंवा मोज मजा करू नये. लग्नकार्य, समारंभ यावेळेस संपूर्ण त्या सोहळ्याचा आनंद घ्यावा. हसा, खेळा पण जीवनात शिस्त पाळा.   अभ्यासाची सवय ही लहान पणापासून लावावी. लहानपणीचा अभ्यास हा बडबड गीते , लोकगीते, शुभंकरोती, a,b,c,d.... अ, आ, इ, ई, ..... A, B, C, D, इत्यादी... शुभंकरोती, भीमरूपी, हनुमान चालीसा, गणपती अथर्वशीर्ष, मनाचे श्लोक, यांचा वापर पाठांतरासाठी होतो का हे पहावे.🙏 दररोजचा अभ्यास हा दररोज झालाच पाहिजे. मुलांना अभ्यासाला बस ही सांगण्याची वेळ पालकावर येऊ नये अशी सवय त्यांना लावावी.  दिवसातून दोन-तीन वेळेस अभ्यासाला बस , अभ्यास कर हे पालू पद सुरू ठेवू नये.  पाठांतरापेक्षा समजून घेऊन केलेला अभ्यास हा परिपूर्ण असतो.  आपला मुलगा खरोखर अभ्यास करत आहे की नाही हे कळत नकळत आप...

12 वी बोर्ड निकाल 2024🎷

  12वी बोर्ड निकाल 2024 🎷 तिसऱ्या आठवड्यात 12 वी चा तर चौथ्या   आठवड्यात 10 वी चा निकाल जाहीर केला जाणार असल्याचे बोर्डाने जाहीर करण्यात आले आहे. राज्य मंडळाकडून सोमवारी पत्रकार परिषद घेऊन तारीख जाहीर केली जाणार आहे. 21 मे रोजी बारावीचा निकाल जाहीर होणार आहे.   9 विभागीय मंडळाचे निकाल तयार झाल्याने, राज्य मंडळाकडून सोमवारी पत्रकार परिषद तारीख जाहीर केली जाणार आहे. यंदा पेपर तपासणीची कार्यवाही लवकर पूर्ण करण्यात आली. आज पत्रकार परिषद घेऊन मंडळ 12 वी निकालाची तारीख जाहीर करणार. यंदा बारावीची परीक्षा 21 फेब्रुवारी ते 19 मार्च दरम्यान घेण्यात आली असून राज्यात यंदा 3320 केंद्रावर 15 लाख 13 हजार 999 विद्यार्थ्यांनी परीक्षा दिली. गेल्या वर्षी 12 वी बोर्ड निकाल 25 मे रोजी लागला होता, यावर्षी मागच्या वर्षीच्या  तुलनेत चार दिवस आधी बारावीचा निकाल लागण्याची शक्यता आहे. CBSC बोर्डाचा निकाल जाहीर झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांना राज्य मंडळाच्या निकालाचे वेध लागलेले होते. बारावी निकालाच्या तारखा बद्दल सतत अफवा पसरत होत्या त्यामुळे मंडळाने आज तारीख जाहीर करण्याचे ठरवले आहे.