महत्व नागपंचमीचे 🎷 ॐ भुजंगेशाय विद्महे सर्पराजाय धीमहि, तन्नो नागः प्रचोदयात् नागपंचमीच्या तुम्हा सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा. 👏🙏 नागपंचमी हा सण श्रावण महिन्यात ठेवून आपल्या ऋषीमुनींनी मोठे शहाणपण दाखवले आहे. कोणत्याही गोष्टीकडे खोलवर/ विचारपूर्वक न पाहिल्यामुळे आपल्याला भारतीय समाजातील रूढी व परंपरा लवकर समजत नाही. भगवान दत्तात्रेयांची अशी शुभ दृष्टी होती, म्हणूनच ते प्रत्येक गोष्टीतून काहीतरी शिकले.भगवान दत्तात्रेयांनी सापाकडून हे शिकले की कोणत्याही तपस्वीने आपले जीवन एकटेच जगावे . एखाद्याने कधीही एका ठिकाणी थांबू नये आणि एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी जाऊन ज्ञानाची देवाणघेवाण करत रहावे. हिंदू संस्कृती ने प्राणी, पक्षी, झाडे, वनस्पती यांच्याशी जिव्हाळ्याचे नाते प्रस्थापित करण्याचा प्रयत्न केला.  यातूनच वटपौर्णिमेला वडाच्या झाडाचे पूजन, पोळ्याला वृषभांचे पूजनकेले जाते. * अनन्तं वासुकिं शेषं पद्मनाभं च कम्बलम्।* *शङ्ख पालं धृतराष्ट्रं तक्षकं कालियं तथा॥* *एतानि नव नामानि नागानां च महात्मनाम्।* *सायङ्काले पठेन्नित्यं प्रातःकाले विशेषतः।* *तस्य विषभयं नास्ति सर्वत्र वि...

9th, Energy Flow in an Ecosystem, Nitrogen cycle 3, 9 वी, परिसंस्थेतील ऊर्जा प्रवाह, नायट्रोजन चक्र 3. आपल्या मुख्यतः विज्ञान विषयक What's App समूहात सामील होण्यासाठी🙏 पुढील लिंकला स्पर्श करा🎷 WhatsApp Group Join Now 🎻 नायट्रोजन चक्र :- व्याख्या :- निसर्गात जैविक आणि अजैविक प्रक्रियांतून नायट्रोजन वायूचे (N2) वेगवेगळ्या संयुगांत घडून येणारे अभिसरण व पुनर्चक्रीकरण ‘नायट्रोजन चक्र’ म्हणून ओळखले जाते. सर्व सजीव नायट्रोजन चक्रात भाग घेतात. वातावरणात नायट्रोजन (N2) हा वायू सर्वात जास्त प्रमाणा त 78% आढळतो.  निसर्गचक्राचे सातत्य राखण्यासाठी नायट्रोजनची आवश्यकता असते.   प्रथिने आणि न्युक्लिक आम्ले यांचा नायट्रोजन हा एक महत्त्वाचा घटक आहे.  इतर अनेक मूलद्रव्यांच्या तुलनेत नायट्रोजन निष्क्रिय आहे व तो सहजासहजी इतर मूलद्रव्यांबरोबर संयोग करत नाही.  बहुतेक सजीवांना मुक्त स्थितीतील नायट्रोजन N2 वापरता येत नाही. ☝️ नायट्रोजन चक्रातील प्रमुख प्रक्रिया नायट्रोजनचे स्थिरीकरण - नायट्रोजनचे रूपांतर वातावरणीय, औद्योगिक व जैविक प्रक्रियांद्वारे नायट्रेट (NO3) व...

  9th, Energy Flow in an Ecosystem, carbonn cycle Oxygen cycle, 3, 9 वी, परिसंस्थेतील ऊर्जा प्रवाह, कार्बन चक्र, ऑक्सिजन चक्र 3. आपल्या मुख्यतः विज्ञान विषयक What's App समूहात सामील होण्यासाठी🙏 पुढील लिंकला स्पर्श करा🎷 WhatsApp Group                                       Join Now जैव-भू-रसायन चक्र: - व्याख्या :- पोषद्रव्यांच्या परिसंस्थेतील चक्रीय स्वरूपातील प्रवाहाला जैव-भू-रसायन चक्र असे म्हणतात. शिलावरण, जलावरण व वातावरण यांनी मिळून तयार झालेले जीवावरण यांच्या माध्यमातून जैव-भू-रसायन चक्र अविरत चालू असते. सजीवांच्या वाढीस आवश्यक असणाऱ्या अजैविक घटकांकडून जैविक घटकांकडे आणि जैविक घटकांकडून अजैविक घटकांकडे रूपांतर होत असते. जैव-भू-रसायन चक्राचे दोन प्रकार आहेत. वायु चक्र:-  उपयुक्त अशी पोषद्रव्ये उदाहरणार्थ नायट्रोजन, ऑक्सिजन, कार्बन (कार्बन डाय-ऑक्साइड) यांचा संचय पृथ्वीच्या वातावरणात आढळते. अवसादन चक्र (भू चक्र) :- उपयुक्त अशी पोषद्रव्य उदाहरणार्थ लोह, कॅ...

  9th, Energy Flow in an Ecosystem energy pyramid, energy flow2, 9 वी, परिसंस्थेतील ऊर्जा प्रवाह, ऊर्जा मनोरा, ऊर्जा प्रवाह 2.   आपल्या मुख्यतः विज्ञान विषयक What's App समूहात सामील होण्यासाठी🙏 पुढील लिंकला स्पर्श करा.🎷 WhatsApp Group                                       Join Now 🐐 रेमंड लॉरेल लिंडमन या शास्त्रज्ञाने अन्नसाखळी व अन्नसाखळीतील ऊर्जावहन याचा अभ्यास केला.  परिस्थितिकीय मनोरा (Ecological Pyramid):-  ही संकल्पना सर्वप्रथम चार्ल्स एल्टन या ब्रिटिश शास्त्रज्ञाने इंग्लंडमधील बिअर बेटांवरील टुंड्रा परिसंस्थेचा अभ्यास करून मांडली. यामुळे या मनोऱ्यास एल्टॉनिअन मनोरा असे सुद्धा म्हणतात. 1️⃣ Raymond Laurel Lindenman, in 1942 studied the food chain and energy flow through it. 2️⃣ Charles Elton , a British scientist first proposed the concept of the Ecological Pyramid after his study of the Tundra Ecosystem of the Beer islands in England. Hence, this...

नियति बड़ी है 🎷  मृत्यु के देवता यमराज ने अपने एक दूत को पृथ्वी पर भेजा । एक स्त्री मर गयी थी, उसकी आत्मा को लाना था। देवदूत आया, लेकिन चिंता में पड़ गया। क्योंकि तीन छोटी-छोटी लड़कियां जुड़वां–एक अभी भी उस मृत स्त्री के स्तन से लगी है। एक चीख रही है, पुकार रही है। एक रोते-रोते सो गयी है, उसके आंसू उसकी आंखों के पास सूख गए हैं । तीन छोटी जुड़वां बच्चियां और स्त्री मर गयी है, और कोई देखने वाला नहीं है। पति पहले मर चुका है। परिवार में और कोई भी नहीं है। इन तीन छोटी बच्चियों का क्या होगा? उस देवदूत को यह खयाल आ गया, तो वह खाली हाथ वापस लौट गया। उसने जा कर अपने प्रधान को कहा कि मैं न ला सका, मुझे क्षमा करें, लेकिन आपको स्थिति का पता ही नहीं है। तीन जुड़वां बच्चियां हैं–छोटी-छोटी, दूध पीती। एक अभी भी मृत स्तन से लगी है, एक रोते-रोते सो गयी है, तिसरी अभी चीख-पुकार रही है। हृदय मेरा ला न सका।🙏  क्या यह नहीं हो सकता कि इस स्त्री को कुछ दिन और जीवन के दे दिए जाएं? कम से कम लड़कियां थोड़ी बड़ी हो जाएं। और कोई देखने वाला नहीं है। मृत्यु के देवता ने कहा , " तो तू फिर उससे ज्यादा समझदार हो गया; ...

  NMMS परीक्षा 🎷 राष्ट्रीय आर्थिक दुर्बल घटक विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती योजना परीक्षा.  National Means-cum Merit Scholarship scheme examination. हेतू :- समाजातील आर्थिक दुर्बल घटकातील प्रज्ञावान व विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहकार्य करणे. परीक्षेचे वैशिष्ट्ये :- वजा गुण पद्धतीचा अवलंब केला जात नाही.  1️⃣ पेपर 1 बौद्धिक क्षमता चाचणी   ( MAT - Mental Ability Test) गुण - 90  वेळ - 90 मिनिटे  सकाळी 10.30 ते 12.00 2️⃣ पेपर 2 शालेय क्षमता चाचणी  ( सामान्य विज्ञान, सामाजिक शास्त्रे व गणित ) SAT - Scholastic Aptitude Test  गुण - 90  वेळ - 90 मिनिटे  दुपारी 1.30 ते 3.00 🏅 पात्रता गुण   खुला वर्ग - 40 %  ST/SC व दिव्यांग - 32 % शिष्यवृत्ती :- परीक्षेत पात्र ठरणाऱ्या विद्यार्थ्यांना चार वर्षासाठी दरमहा 1000 ₹ एवढी शिष्यवृत्ती दिली जाते. दरवर्षी NMMS परीक्षे नंतर गुणवत्ता यादी जाहीर केली जाते, त्यानुसार शिष्यवृत्ती पात्र विद्यार्थ्यांना चार वर्षासाठी शिष्यवृत्ती दिली जाते. उत्तर पत्रिकेत विद्यार्थ्यांनी योग्य पर्याय क्रमांकाचे वर्...

  पूर्व उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा  मिडलस्कूल स्कॉलरशिप यात यश म्हणजे बाल वयात ज्याला नियोजन जमले तो जिंकला. यश = वेळेचे नियोजन  इयत्ता पाचवी च्या बऱ्याच चिमुकल्या विद्यार्थ्यांसाठी ही प्रथम स्पर्धा परीक्षा आहे.(कारण ओलंपियाड परीक्षा व इतर स्पर्धा परीक्षा बाकी मुले देतात म्हणून) जास्त काही समजायच्या आतच आधुनिक जगाशी जुळून घेण्यासाठी स्पर्धेच्या जलतरणास सुरुवात करायची आहे. इयत्ता पाचवी साठी जी शिष्यवृत्ती परीक्षा आहे त्या परीक्षेत मराठी, गणित , इंग्रजी आणि बुद्धिमत्ता चाचणी या विषयांचा समावेश आहे.  या परीक्षेसाठी विद्यार्थ्यांशी शिक्षकांचे असे वर्तन असावे की विद्यार्थ्यांना असे वाटलेच नाही पाहिजे की ते एका विशिष्ट परीक्षेची तयारी करत आहेत . मुलांकडून आवश्यक असलेल्या प्रश्नांचा सराव याच क्रियेतून करून घ्यावा. OMR पद्धतीनुसार जर कोऱ्या उत्तर पत्रिका मुलांना दिल्या तर मुले त्यावर सराव करतील. बुद्धिमत्ता चाचणी या विषयांचा अभ्यास करत असताना शिक्षकांनी जे समजून सांगितले आहे त्याप्रमाणे प्रथम प्रश्नांचा सराव करावा. त्यानंतर हळूहळू अभ्यास वाढत गेल्यावर स्पष्टीकरणासह...