विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, इयत्ता दहावी, संपूर्ण भाग I नोट्स, मराठी माध्यम. 1. गुरुत्वाकर्षण 1 https://studyforbrain39.blogspot.com/2024/04/10-1-1.html 2. गुरुत्वाकर्षण 2 https://studyforbrain39.blogspot.com/2024/04/10.html 3. मूलद्रव्यांचे आवर्ती वर्गीकरण 1 https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/blog-post_10.html 4. मूलद्रव्यांचे आवर्ती वर्गीकरण 2. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/2.html 1. अभ्यास रासायनिक अभिक्रियेचा 1. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/11/blog-post_28.html 2. अभ्यास रासायनिक अभिक्रिया    https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/11/2.html 3. अभ्यास रासायनिक अभिक्रियेचा    https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/3.html 6. धातुविज्ञान 1. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/10.html 7. धातुविज्ञान 2. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/10-2.html 8. धातुविज्ञान 3. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/10-3.html 9. भिंगे व त्यांचे उपयोग 1. https://studyforbrain39.blogspot.com/2023/12/10_21.html 10. भिंगे व त्यांचे उप

10th, Science II, Introduction to Microbiology V.10 वी, विज्ञान II, ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची V. Touch the blue link below to join this What's App group of your माहिती विज्ञानाची 🎷👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 🦚 व्यावसायिक उत्पादनात वापरण्यात येणारी सेंद्रिय आम्ले व त्यासाठी उपयुक्त सूक्ष्मजीव, त्याचबरोबर त्यांचे उपयोग स्पष्ट करा. उत्तर : 1.सेंद्रिय आम्‍ल: L- ग्‍लुटामिक आम्‍ल  स्रोत: ऊस किंवा बीट यांची मळी, अमोनिआ क्षार  सूक्ष्‍मजीव: ब्रेव्‍हीबॅक्‍टेरिअम कोरीनेबॅक्‍टेरिअम  उपयोग: मोनोसोडिअम ग्‍लुटामेट (अजिनोमोटो) उत्पादन 2.1 सेंद्रिय आम्‍ल: सायट्रीक आम्‍ल   2.स्रोत: ऊसाची मळी व क्षार  3.सूक्ष्‍मजीव: अॅस्‍परजिलस नायगर  4.उपयोग: पेये, गोळ्या, चॉकलेट उत्‍पादन. 3.1 सेंद्रिय आम्‍ल: ग्‍लुकॉनिक आम्‍ल. 2.स्रोत:  ग्‍लुकोज व कॉर्न स्‍टीप लिकर 3.सूक्ष्‍मजीव: अॅस्‍परजिलस नायगर    4.उपयोग: कॅल्शिअम व लोह कमतरता भरून काढणाऱ्या क्षारांचेउत्‍पादन. 4.1 सेंद्रिय आम्‍ल: लॅक्टिक आम्‍ल 2.स्रोत: मळी व कॉर्न स्‍टीप लिकर  3.सूक्ष्‍मजीव: लॅक्‍टोबॅसिलस डेलब्रुकी 4.उपयोग:  नायट्रोजनचा स्‍त्रोत जीवनसत्‍त्‍वाचे

 10th, Science II, Introduction to Microbiology IV.10 वी, विज्ञान II, ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची IV. आपल्या What's App समूहामध्ये सामील होण्यासाठी माहिती विज्ञानाची 🎷 या निळ्या लिंक ला स्पर्श करावा. What's App 🔗  👉  माहिती विज्ञानाची 🎷  🦋👈 पेयनिर्मिती (Production of beverages) कॅफिया अरॅबिका फळावर लॅक्‍टोबॅसीलस ब्रुईस या सूक्ष्मजीवाद्वारे प्रक्रिया करून, फळातून बिया वेगळ्या करून कॉफी हे पेय तयार केले जाते. थिओब्रोमा कॅको या फळावर कॅन्‍डीडा, हॅन्‍सेन्‍युला, पिचिया,   सॅकरोमायसिस या सूक्ष्मजीवांची क्रिया करून  फळातून बिया वेगळ्या करून, कोको पेय मिळवले जाते. द्राक्षे फळावर सॅकरोमायसिस सेरेव्हिसी सूक्ष्मजीवांची क्रिया करून, रसाचे किण्‍वन केल्यावर वाईन पेय मिळते. सफरचंद फळावर सॅकरोमायसिस सेरेव्हिसी या सूक्ष्मजीवांची क्रिया करून, रसाचे किण्‍वन केल्यावर सिडार पेय मिळते. Production of beverages :   Coffee is a beverage made by processing the Caffea Arabica fruit with the microorganism Lactobacillus brevis, separating the seeds from the fruit. By the action of Candida, Hansen

  10th, Science II, Introduction to Microbiology III.10 वी, विज्ञान II, ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची III. थेंबे थेंबे विज्ञानाचे तळे  साचवण्यासाठी आपल्या व्हाट्स अॅप ग्रुप ला सामील होण्यासाठी सस्नेह निमंत्रण🙏  What's App 🔗 🦋  माहिती विज्ञानाची 🎷  🍞 🔊 प्रोबायोटिक्स : व्याख्या : ज्या दुग्धजन्य पदार्थांमध्ये क्रियाशील जिवाणू (लॅक्‍टोबॅसिलस  अॅसिडोफिलस, लॅक्‍टोबॅसिलस केसी, बायफिडोबॅक्‍टेरिअम बायफिडम इत्‍याद ) (काही पदार्थात किण्व/यीस्ट)   असतात त्यास प्रोबायोटिक्स म्हणतात. पचनक्रियेला मदत करणे व मानवी आतड्यातील सूक्ष्मजीवांचा समतोल राखणे हे कार्य हे जिवाणू करतात. याच सोबत उपद्रवी सूक्ष्मजीवांना उदाहरणार्थ  क्‍लॉस्ट्रिडीअम यांना नष्टही करतात. प्रोबायोटिक्स उत्पादने :  प्रोबायोटिक्‍स उत्‍पादने योगर्ट, डार्क चॉकोलेट, केफिर, सोअर क्रुट (कोबीचे लोणचे), तेले,   मिसो सूप, लोणची, कॉर्नसिरप, कृत्रिम स्‍वीटनर्स म्हणजेच गोडी आणणारे पदार्थ, सूक्ष्‍मशैवाले जसे स्पिरूलिना, क्‍लोरेल्‍ला व   नीलहरित शैवालांचा समावेश असलेले समुद्री खाद्य अशा विविध प्रकारात उपलब्‍ध आहेत. प्रोबायोटिक्सचे महत्व :  प्रोब

 10th, Science II, Introduction to Microbiology II.10 वी, विज्ञान II, ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची II.  आपल्या What's App ग्रुप ला जॉईन होण्यासाठी सस्नेह निमंत्रण 🙏🎷. What's App 🔗 😀👉  माहिती विज्ञानाची 🎷   🔦 योगर्ट उत्पादन : योगर्टचे औद्योगिक उत्पादन करण्याची कृती: लॅक्टोबॅसिलाय जिवाणूंच्या मदतीने म्हणजेच विरजण वापरून तयार झालेल्या दह्याला योगर्ट म्हणतात. दुधात प्रथिनांसाठी दुधाची पावडर मिसळणे ---> दूध तापवणे -->कोमट करून ---> स्‍ट्रेप्‍टोकॉकस थर्माफिलिस व लॅक्टोबॅसिलस डेलब्रुकी --> 1 : 1 प्रमाणातील मिश्रण मिसळणे --->  स्‍ट्रेप्‍टोकॉकस ---> लॅक्टिक आम्ल तयार करतात ----> प्रथिनांचे जेल (Gel) बनून दही घट्ट होते. लॅक्टोबॅसिलस ---> ॲसेटालडीहाईड बनवतात ----> दह्याला विशिष्ट स्वाद. योगर्ट मध्ये फळांचे रस मिसळतात ----> विविध स्वादांचे निर्माण. उदा., बनाना योगर्ट स्ट्रॉबेरी योगर्ट, पायनॅपल योगर्ट. योगर्ट  पाश्चरीकरण ----> जास्त टिकवता येते व त्यातील प्रोबायोटिक गुणधर्म वाढवतात. Yoghurt production : Method of industrial production of yoghurt: Yoghurt

10th, Science II, Introduction to Microbiology I.10 वी, विज्ञान II, ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची I.  दररोज थोडे थोडे विज्ञान शिकण्यासाठी आमच्या What's App ग्रुप ला जॉईन होण्यासाठी सस्नेह निमंत्रण 🙏🎷. What's App🔗 😀👉  माहिती विज्ञानाची 🎷   🔦 सूक्ष्मजीव म्हणजे काय ? व्याख्या: जे सजीव डोळ्यांना दिसत नाही व ज्यांना पाहण्यासाठी सूक्ष्मदर्शकाची गरज भासते त्यांना सूक्ष्मजीव असे म्हणतात. उदा:रोटिफर्स, जिवाणू, कवक, प्रोटोझोआ,आर्किया इ. What is microorganism? Definition: A very small living unicellular organisms that we can only see with a special equipment called a microscope. Ex: Bacteria, protists, fungi, archaea, कोणकोणते सूक्ष्मजीव आपल्याला उपयोगी पडतात? आपल्या दररोजच्या जीवनात अनेक सूक्ष्मजीव आपणास उपयुक्त असता. दुधाचे दह्यात रूपांतर करणारे लॅक्टोबॅसिलस जीवाणू, के जीवनसत्वाची निर्मिती जीवाणूद्वारे होते, प्रतिजैविके निर्माण करणारे जीवाणू व कवक, प्रदूषितांवर जैवउपचार करणारे जीवाणू उदा. सुडोमोनास, पावाचे पीठ बनवणारे यीस्ट, इतर दुग्ध उत्पादने करणारे जीवाणू. चीज, वाईन निर्मितीसाठी सू

  10 th, Sci.2, Disaster management 5, 10 वी, विज्ञान भाग 2,आपत्ती व्यवस्थापन 5. What's app link 👇 माहिती विज्ञानाची 🎷 🔴👈 आपण आयुष्यभर विद्यार्थीच आहोत ,मग चला तर दररोज थोडे थोडे विज्ञान शिकू. अभ्यास हा दररोज करायचा असतो. ज्ञान मिळवण्यासाठी वाचन हवे. ज्ञानासाठी सस्नेह निमंत्रण 🙏. आपत्ती काळात प्रशासकीय अडचणी उद्भवतात. Administrative problems arise during the disaster.  पुनर्निर्मान ही अवस्था अत्यंत लिस्ट स्वरूपाचे असते . Reconstruction  phase is highly complicated phase.  चेर्नोबिल येथील अणुभट्टी फक्त वीजनिर्मिती साठी वापरली जात होती. The atomic energy plant at Chernobyl was used only for electricity generation .  2014 साली माळीण, तालुका आंबेगाव, जिल्हा- पुणे येथे मोठे भूस्खलन होऊन दरड कोसळली होती. There had been huge landslide in the village Malin, Taluka Ambegaon in 2014. देशाच्या अर्थव्यवस्थेवर आपत्तीमुळे निश्चितच परिणाम होतो. Disasters definitely affect the economy of the nation.  एखाद्या अपत्तीत स्थानिक नेतृत्व प्रभावी नसेल तर तेथील नागरिक दिशाहीन बनतात. If loc

  10 th, Sci.2, Disaster management 4, 10 वी, विज्ञान भाग 2,आपत्ती व्यवस्थापन 4. What's app link 👇  👉🔴 माहिती विज्ञानाची 🎷  👈 ग्रुप वर जॉईन का व्हावे? यांची कारणे.... आपण आयुष्यभर विद्यार्थीच असतोत ,मग चला तर दररोज थोडे थोडे विज्ञान शिकू. अभ्यास हा दररोज करायचा असतो. परीक्षेची तयारी दोन-चार दिवसात करून ज्ञान वाढत नसते. 😰 प्रथमोपचार म्हणजे काय? उत्तर:  रुग्णालयात जायच्या आधी केलेला घरगुती प्राथमिक उपाय म्हणजे प्रथमोपचार. विशिष्ट वैद्यकीय उपचार उपलब्ध होईपर्यंतच्या कालावधीत दिला जाणारा उपचार म्हणजे प्रथमोपचार होय. एखाद्या आजारी किंवा जखमी व्यक्तीला आपत्कालीन परिस्थिती एखाद्या तज्ञ नसलेल्या व्यक्तीद्वारे जो प्राथमिक उपचार दिला जातो त्यास प्रथमोपचार म्हणतात. ⛑️ What is first aid ?   Ans:  Immediate aid  given to someone who is ill or injured is called first aid. The primary immediate help given to a Sick or injured person until full medical treatment is available. 💁‍♂️ आपत्तीमध्ये जखमी झालेल्या आपद्ग्रस्तांना प्रथमोपचार कसा करावा? उत्तर:  जखमी व्यक्तीला आराम पडेल अशा अवस्थेत ठेव

  10 th, Sci.2, Disaster management 3, 10 वी, विज्ञान भाग 2,आपत्ती व्यवस्थापन 3. What's app link 👇  👉🔴  माहिती विज्ञानाची 🎷 🔴👈 ग्रुप वर जॉईन का व्हावे? याचे कारण.... आपण आयुष्यभर विद्यार्थीच असतोत ,मग चला तर दररोज थोडे थोडे विज्ञान शिकू. दररोजच्या जीवनात खूप विज्ञान आहे, या प्रयत्नातून काही विज्ञान आपणास समजले. ज्ञानात भर पडली तर आनंद वाढतो. एखाद्याने प्रश्न विचारला व आपल्याला त्या प्रश्नाचे जर उत्तर देता आले तर तो आनंद वेगळाच असतो. तुम्ही विद्यार्थी आहात तर शिकले पाहिजे, वयाने मोठे भाऊ-बहीण आहात तर लहान मुलांना अभ्यासात मदत करता आली पाहिजे, पालक आहात तर मुलांचा अभ्यास घेता आला पाहिजे. 🎷 आपत्तीचे प्रत्यक्ष परिणाम कोणते ? उत्तर :  वेगवेगळ्या प्रकारच्या आपत्तींचे परिणाम हे वेगवेगळे असतात. भूकंप:  इमारती, पूल कोसळणे, रस्ते, जमिनीला भेगा पडणे. वनवा: खूप मोठ्या प्रमाणावर वनस्पती व प्राणी यांची जीवित हानी. जैवविविधतेला धोका. पूर: शेतजमिनी पाण्याखाली गेल्यामुळे अन्नधान्याचा तुटवडा, रोगराई, साथीचे आजार, पिण्याच्या पाण्याची समस्या निर्माण होणे. कोरडा दुष्काळ: अन्नधान्याचा तुटवड, वन्