10th part II, life processes in leaving organism part 2. 10 वी भाग II, सजीवांतील जीवनप्रक्रिया भाग 2 🎻 आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला 🔗 स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 * सजीवांतील महत्त्वाच्या जीवन प्रक्रिया कोणत्या आहेत? उत्तर : पोषण, श्वसन, उत्सर्जन, रक्ताभिसरण, प्रतिसाद आणि संवेदन या काही सजीवांतील महत्त्वाच्या जीवन प्रक्रिया आहेत. * Which are the important life processes in living organisms? Ans : nutrition respiration excretion circulation sensation and response through nervous system these are the important life processes in living organisms. * शरीरात ऊर्जा निर्मितीसाठी कोणकोणत्या जीवन प्रक्रिया आवश्यक आहेत? उत्तर : आपण जे अन्नपदार्थ ग्रहण करतो त्याचे पचन झाल्यावर रक्ताद्वारे पचलेल्या अन्नपदार्थांचे शोषण होते. म्हणजेच पोषण, रक्ताभिसरण आणि श्वसन या क्रिया शरीरात ऊर्जा निर्मितीसाठी आवश्यक आहेत. * Which type processes are essential for production of energy required by body? Ans : Nutrition, circulation and res...

10 वी, भाग II, पेशी विज्ञान व जैवतंत्रज्ञान 2, 10th, part II, Cell Biology and Biotechnology 2 मानवाने मानवासाठी काहीतरी हातभार लावलाच पाहिजे. आज आपण एका विषयावर येणार आहोत जो भविष्यकाळासाठी काळाची गरज ठरणार आहे. तो विषय म्हणजे अवयव -दान व देहदान. We must contribute something for humans. Today, we are going to discuss a topic that will become crucial for the future – organ donation and body donation. 🎷 स्रोताच्या आधारावर मूलपेशींचे दोन प्रमुख प्रकार कोणते? उत्तर : स्रोताच्या आधारावर मूलपेशींचे दोन प्रमुख प्रकार भ्रूणीय मूलपेशी (Embryonic stem cells) वयस्क/ प्रौढ मूलपेशी (Adult stem cells) 🥁 Which are the two types of stem cells depending upon the source? Ans : Depending upon the source, the two types of stem cells are as follows Embryonic stem cells Adult stem cells. 🥁 मुल पेशींचे जतन कसे केले जाते? उत्तर : मुल पेशींच्या जतन क्रियेसाठी द्रवरूप नायट्रोजन चा वापर केला जातो.  मूलपेशींचे जतन करण्याकरीता नाळेतील रक्त, रक्त-अस्थिमज्जा अथवा कोरकपुटीतील भ्रूणपेशी यांचे नमुने काळजीप...

 10 वी भाग II, पेशी विज्ञान व जैवतंत्रज्ञान, 10th part II, Cell Biology and Biotechnology. 1 आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला🔗 स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 आज आपण असा धडा पाहणार आहोत ज्याचा भविष्यातही खूप उपयोग होणार आहे. आपले उज्वल भविष्य याच पाठावर आधारित आहे. नवीन संशोधन व शोध कार्य करण्यासाठी हा धडा उपयुक्त ठरेल. नोकरीच्या किंवा व्यवसायाच्या संधी या धड्यातून आपल्याला नक्कीच मिळू शकतात. Today we are going to see a lesson that will be very useful in the future. Our bright future is based on this lesson. This chapter will be useful for new research and discovery work. We can definitely get job or business opportunities from this lesson. काही माहिती आपल्याला आयुष्यभर माहित हवी त्यातील पेशी, ऊती यांच्या व्याख्या. Some information we need to know throughout our life is the definition of cells, tissues. पेशी म्हणजे काय?  उत्तर : सजीवांच्या शरीराचे संरचनात्मक व कार्यात्मक आणि लहानात लहान जैविक एकक जे स्वतंत्रपण...

  10th, Sci.II, Animal classification. 10 वी, विज्ञान II, प्राण्यांचे वर्गीकरण 9. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 🥁 आज आपण वेगवेगळ्या प्राण्यांचे वर्गीकरण पाहणार आहोत. एकाच संघातील प्राण्यांचे वर्गीकरण अभ्यासत असताना फक्त उदाहरण मध्ये नाव बदलावे. प्रथम दोन उदाहरण पाहू म्हणजे आपणास पुढे एकाच संघातील प्राण्यांचे वर्गीकरण करत असताना केवळ नाव बदलून लिहिता येईल हे समजेल. 🎷 Today we are going to see the classification of different animals. When studying the taxonomy of animals in the same group, the name should be changed only in the example. Let's look at two examples first, so that you will understand that when classifying animals in the same group, you can simply change the name. 🏀 हायड्रा  वर्गीकरण: सृष्टी: प्राणी विभाग: असमपृष्ठरज्जू संघ: सिलेंटराटा  उदाहरण: हायड्रा. 🥁 Hydra Classification  Kingdom:  Animalia  Division:  Noncordata  Phylum: Colente...

  10th, Sci. Animal classification. 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण 8. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 उपसंघ पृष्ठवंशीय प्राणी हा सहा वर्गांत विभागलेला आहे, चक्रमुखी, मत्स्य, उभयचर, सरीसृप, पक्षी, सस्तन. यातील एक वर्ग चक्रमुखी प्राणी वर्ग काल पाहिला, आज उर्वरित पाच वर्गांचा अभ्यास करू. 🎺 मत्स्य प्राणीवर्ग (Class- Pisces) आधिवास : हे प्राणी समुद्राच्या पाण्यात किंवा गोड्या पाण्यात आढळणारे जलचर प्राणी आहेत. तापमान नियंत्रण : शीतरक्ती  स्वरूप : पाण्याचा प्रतिरोध/ अडथळा कमीत कमी होण्यासाठी ह्यांचे शरीर दोन्ही टोकांना निमुळते असते, म्हणजेच यांचे शरीर विटी आकृती असते. प्रजनन : एकलिंगी. लैंगिक प्रजनन. हे प्राणी अंडी घालतात म्हणून यांना अंडज म्हणतात. उपांगे : ह्यांना पोहण्यासाठी युग्मित आणि अयुग्मित पर असतात.  पुच्छ पराचा उपयोग पोहत असताना दिशा बदलण्यासाठी होतो. त्वचा : ह्यांचे बाह्यकंकाल खवल्यांच्या स्वरूपात असते तर अंत:कंकाल कास्थिमय किंवा अस्थिमय असते. श्वसन :  श्वसन कल्...

  10th, Sci.II, Animal classification. 10 वी, विज्ञान II, प्राण्यांचे वर्गीकरण 7. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला 🔗 स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 आज आपण समपुष्ठरज्जू प्राण्यांचा अभ्यास करणार आहोत समपुष्ठरज्जू प्राण्यांच्या शरीरात आधार देणारा पृष्ठरज्जू असतो. सर्व समपृष्ठरज्जू प्राणी या एकाच संघात समाविष्ट केलेले आहेत. समपृष्ठरज्जू प्राणी संघाचे तीन उपसंघा मध्ये वर्गीकरण केले आहे. उपसंघ - (पुच्छसमपृष्ठरज्जूप्राणी/कंचुकयुक्त बाह्यकवची प्राणी) (Urochordata) उपसंघ - शीर्षसमपृष्ठरज्जूप्राणी)(Cephalochordata) उपसंघ- पृष्ठवंशीय प्राणी (Vertebrata/Craniata) Today we are going to study phylum cordata . Chordates animals have supporting notochord in their body. All chordates are included in the same phylum. The phylum Chordata is classified in to three subphyla. Sub phylum - Urochordata Sub phylum -Cephalochordata Sub phylum -Vertebrata/Craniata समपृष्ठरज्जू प्राणीसंघाची महत्त्वाची लक्षणे पृष्ठरज्जू : विकासाच्या अवस्थांप...

  10th, Sci. Animal classification. 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण 6. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇  👉 माहिती विज्ञानाची 🎷 आज आपण उर्वरित प्राणी संघांचा अभ्यास करू. मृदुकाय प्राणीसंघ (Phylum- Mollusca) स्वरूप : या प्राण्यांचे शरीर हे मऊ, अखंडित आणि बुळबुळीत असते म्हणून यांना मृदुकाय  प्राणी म्हणतात. काही प्राण्यांमध्ये कॅल्शियम-कार्बोनेट (CaCO3) युक्त संरक्षक कवच (Shell) असते. उदाहरणार्थ- शंख व शिंपले. आद्यस्तर : शरीर त्रिस्तरी असते.  वैशिष्ट्ये :हा प्राण्यांमधील दुसरा सर्वांत मोठा असा संघ आहे.(प्रथम संघ संधिपाद). आंतरांग संहती ‘प्रावार’ (Mantle) या पटली-संरचनेने आच्छादलेली असून हे प्रावार कठीण असते. देहगुहा : सत्य देहगुहायुक्त आधिवासी : हे प्राणी जलचर किंवा भूचर असतात. जलचर मृदुकाय प्राणी हे बहुतेक समुद्रात राहणारे असतात, परंतु काही प्राणी गोड्या पाण्यातही आढळतात. प्रजनन : हे प्राणी एकलिंगी असतात व लैंगिक प्रजनन करतात. प्रचलन : शरीराचे प्रचलन हे पोहणे किंवा सरपटणे या क्रियेतून होते. उदाहर...