मुख्य सामग्रीवर वगळा

इयत्ता 8 वी, विज्ञान, 5. अणुचे अंतरंग 3

 

इयत्ता 8 वी, विज्ञान, 5. अणुचे अंतरंग 3

▬▬▬۩۞۩▬▬▬

विज्ञान विषयाचा दररोज थोडा थोडा अभ्यास करण्यासाठी खालील "माहिती विज्ञानाची" या What's App समूहात सामील व्हावे.🙏


WhatsApp Group Join Now

▬▬▬۩۞۩▬▬▬

केंद्रकात अनेक धनप्रभारित प्रोटॉन एकत्र असतात. केंद्रकातील न्यूट्रॉन्सचे एक कार्य काय असेल असे तुम्हांला वाटते ?

उत्तर:- केंद्रकीय बलाद्वारे प्रोटॉन आणि न्यूट्रॉन यांना एकत्र ठेवणे.

:-:-:-:-:-:-:

अणूची संरचना व सूर्यमाला यांच्यात साधर्म्य आहे. सूर्यमालेतील ग्रह सूर्याभोवती गुरूत्वीय बलामुळे फिरतात. अणुसंरचनेत कोणते बल कार्यरत असेल ?

उत्तर:- अणुसंरचनेत अनेक बल कार्यरत असतात.

  1. विद्युत चुंबकीय बल, 
  2. मजबूत केंद्रकीय बल 
  3. स्थितीक विद्युत बल (विद्युत बल) 
  4. कमकुवत केंद्रकीय बल
  5. गुरुत्व बल
_*_*_*_*_*_*_*_

* व्याख्या इलेक्ट्रॉन संरूपण:-
एखाद्या मूलद्रव्याच्या अणूमधील इलेक्ट्रॉनांची कवचनिहाय मांडणी म्हणजे त्या मूलद्रव्याचे
इलेक्ट्रॉन संरूपण होय.
+-+-+-+-+-+-+
प्रत्येक इलेक्ट्रॉनकडे तो ज्या कवचात असतो त्यानुसार निश्चित अशी ऊर्जा असते.
#-#-#-#-#-#

पहिल्या कवचातील (K कवच) इलेक्ट्रॉनांची ऊर्जा सर्वात कमी असते
------++------
*  K कवचा पुढील कवचामधील इलेक्ट्रॉनची ऊर्जा कवचक्रमांकाप्रमाणे वाढत जाते.
+++++--+++++
*  मूलद्रव्याच्या अणूचे इलेक्ट्रॉन संरूपण असे असते की त्यायोगे सर्व इलेक्ट्रॉनांची
एकत्रित ऊर्जा कमीत कमी असते. 
@-@-@-@-@

मूलद्रव्य, संज्ञा, अणुअंक, इलेक्ट्रॉन संरूपण आणि संयुजा

हायड्रोजन -  H - 1 - 1 - 1
हेलियम.    - He - 2 - 2- 0
लिथियम  - Li - 3 - 2,1 - 1
बेरिलियम - Be - 4 - 2,2 - 2
बोरॉन  - B - 5 - 2,3  - 3
कार्बन - C - 6 - 2,4 - 4
नायट्रोजन - N - 7 - 2,5 - 3
ऑक्सिजन - O - 8 - 2,6 - 2
फ्लुओरिन - F - 9 - 2,7 - 1
निऑन - Ne - 10 -  2,8 - 0
सोडियम -Na - 11 - 2,8,1 - 1
मॅग्नेशियम - Mg - 12 - 2,8,2 - 2
ॲल्युमिनियम - Al - 13 - 2,8,3 - 3
सिलिकॉन - Si - 14 - 2,8,4 - 4 
फॉस्फरस - P - 15 - 2,8,5 - 3
सल्फर / गंधक - S - 16 - 2,8,6 - 2
क्लोरीन - Cl - 17 - 2,8,7 - 1
अरगॉन - Ar - 18 - 2,8,8 - 0
पोटॅशियम - K - 19 -  2,8,8,1 - 1
कॅल्शियम - Ca - 20 - 2,8,8,2 - 2
ब्रोमीन - Br - 35 - 2,8,18,7 - 1
लोह/आयर्न
(Fe) - 26 - 2,8,14,2 - 2 / 3

संख्या स्वरूपातील इलेक्ट्रॉन संरूपण स्वल्पविरामांनी विलग केलेल्या अंकांनी दर्शवितात. यातील अंक ऊर्जेच्या
चढत्या क्रमाने असलेल्या कवचांमधील इलेक्ट्रॉन संख्या दाखवितात.
----------------
* इलेक्ट्रॉन संरुपणाचे रेखाटन 

------------------------
सोडियम

--------------------

-------------------
------------------
--------------------
रासायनिक नाव व रेणूसुत्रे 
  • हायड्रोजन -H2
  • क्लोरीन - Cl2
  • ब्रोमीन - Br2
  • आयोडीन - I2
  • नायट्रोजन - N2
  • ऑक्सिजन - O2
  •   पाणी - H20 
  • हायड्रोजन सल्फाईड - H2S
  • अमोनिया - NH3
  •  मिथेन - CH4
  •  हायड्रोजन ब्रोमाइड - HBr
  • हायड्रोजन फ्लोराईड - HF
  •  सोडियम हायड्रॉईड - NaH
  • हायड्रोक्लोरिक आम्ल - HCl
  • सल्फ्युरिक आम्ल - H2SO4
  • नायट्रिक आम्ल - HNO3
  • मॅग्नेशियम क्लोराईड - MgCl2
  • अल्युमिनियम क्लोराईड - AlCl3
&-&-&-&-&-&-&

 1. विविध अणूंमधील इलेक्ट्रॉन ज्यांच्यामध्ये सामावलेले असतात त्या कवचांच्या संज्ञा कोणत्या आहेत ?
उत्तर:- विविध अणूंमधील इलेक्ट्रॉन ज्यांच्यामध्ये सामावलेले असतात त्या कवचांच्या संज्ञा K, L, M, N,O,P,Q
®=®=®=®=®=®
2. सर्वात आतील कवचाची संज्ञा व क्रमांक काय आहे ?
उत्तर:- सर्वात आतील कवचाची संज्ञा K व
सर्वात आतील कवचाचा क्रमांक 1.
₹#₹#₹#₹#₹#₹#₹#₹

3. फ्लुओरीन अणूमधील इलेक्ट्रॉन ज्या कवचांमध्ये वितरित झालेले असतात त्यांच्या संज्ञा लिहा.
उत्तर:- फ्लुओरीनची संज्ञा - F
          इलेक्ट्रॉन संरूपण - 2, 7
           कवच K - 2 , L - 7

$=$=$=$=$

4. फ्लुओरीन अणूमधील सर्वांत बाहेरचे म्हणजे बाह्यतम कवच कोणते ?
उत्तर:- फ्लुओरीन अणूमधील सर्वांत बाहेरचे म्हणजे बाह्यतम कवच - L

€¥$€¥$€¥$€¥$

5. सोडिअम अणूमधील बाह्यतम कवच कोणते ?
उत्तर:- सोडिअम अणूमधील बाह्यतम कवच M.

₹#@₹#@₹#@₹

6.हायड्रोजन अणूमधील बाह्यतम कवच कोणते ?
उत्तर:- हायड्रोजन अणूमधील बाह्यतम कवच K.

¢^¢^¢^¢^¢^¢

संयुजा कवच :- अणूंची संयुजा त्याच्या बाह्यतम कवचाच्या इलेक्ट्रॉन संरूपणावरून ठरते. त्यामुळे बाह्यतम कवचाला संयुजा कवच म्हणतात.
संयुजा इलेक्ट्रॉन :-  बाह्यतम कवचातील इलेक्ट्रॉन म्हणजे संयुजा इलेक्ट्रॉन.

-/-/-/-/-/-/-

संयुजा कशी ठरते?
  1. ज्या मूलद्रव्यात संयुजा इलेक्ट्रॉन संख्या चार किंवा त्यापेक्षा कमी असते त्या मूलद्रव्याची संयुजा त्यातील संयुजा इलेक्ट्रॉन संख्येएवढी असते.
  2.  ज्या मूलद्रव्यात चार किंवा त्याहून अधिक इलेक्ट्रॉन असतात तेव्हा अष्टक पूर्ण होण्यासाठी जितके इलेक्ट्रॉन कमी असतात, ती उणीवेची संख्या म्हणजे त्या मूलद्रव्याची संयुजा असते.’’
--------++------


            *जपून ठेवणं महत्वाचं.*
          *मग ती सुगंधी फुलं असो, किंवा आयुष्य सुगंधीत करणारी माणसं...*

   🎸  *आपला दिवस आनंदी जावो.*🎷

        

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

10 वी बोर्ड निकाल आज 🎷

 10 वी बोर्ड निकाल आज 🎷 ®®®💠®®® व्हॉट्स ॲप ग्रुप आता सामील व्हा   ▬▬▬۩۞۩▬▬▬ इयत्ता 10 वीच्या परीक्षेच्या निकालाची (10th examination results)वाट पाहणाऱ्या विद्यार्थ्यांची प्रतीक्षा अखेर संपली 👏. 10 वीचा निकाल येत्या मंगळवारी म्हणजे दि.13 मे रोजी सकाळी 11 वाजता जाहीर केला जाणार असून, विद्यार्थ्यांना ऑनलाईन निकाल दुपारी 1 वाजता पाहण्यासाठी उपलब्ध करून दिला जाणार.🎺 विद्यार्थ्यांचे विषयनिहाय गुण या निकालातून त्यांना पाहता येतील. राज्यातील 23,492 माध्यमिक शाळांमधील विद्यार्थ्यांनी 10 वी बोर्ड परीक्षेसाठी नोंदणी केली होती. विद्यार्थी 'महा एचएससी बोर्ड डॉट इन' (mahahsscboard.in) या संकेतस्थळासह विविध वेबसाईटवर निकाल पाहू शकतील.  ®®®💠®®® 10 वी बोर्ड परीक्षेचा निकाल पाहण्यासाठी अधिकृत संकेतस्थळ.👇   https://sscresult.mahahsscboard.in   https://results.digilocker.gov.in   https://www.aajtak.in/education/board-exam-resul   http://sscresult.mkcl.org   https://results.targetpublications.org   https://results.navneet.com   http...

दहावी बोर्ड (SSC) वेळापत्रक 2025

 दहावी बोर्ड (SSC) वेळापत्रक 2025 प्रथम सर्व दहावीच्या विद्यार्थ्यांना वर्ष 2024-25 परीक्षेसाठी हार्दिक शुभेच्छा 🎆🎇🎷. विद्यार्थ्यांसाठी टर्निंग पॉईंट असणारे, ज्यातून आयुष्य पुढे घडणार असते त्या इयत्ता दहावी परीक्षांचे वेळापत्रक जाहीर झाले आहे. दहावीच्या विद्यार्थ्यांना अकरावी प्रवेश,   आयटीआय व पॉलिटेक्निक साठी ऍडमिशन प्रक्रिया वेळेवर सुरू व्हावी, यामधील ताळमेळ  करण्यासाठी बोर्डाने परीक्षा दरवर्षीपेक्षा अंदाज 15 दिवस अगोदर घेण्याचे ठरवले आहे. त्याचबरोबर प्रात्यक्षिक व तोंडी परीक्षा या पण लवकर होणार आहेत याची सर्व विद्यार्थ्यांनी नोंद घ्यावी. परीक्षांच्या तारखे प्रमाणे विषयांच्या अभ्यासक्रमाकडे विद्यार्थ्यांनी लक्ष द्यावे. ______________________ विषय: मराठी. 21 फेब्रुवारी 2025 - शुक्रवार  वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय:- संस्कृत 27 फेब्रुवारी 2025 - गुरुवार वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय: इंग्रजी 1 मार्च 2025 - शनिवार  वेळ:- 11.00 am ते 2.00 pm. ______________________ विषय: हिंदी 3 मार्च 2025 - सो...

11 वी केंद्रीय प्रवेश नोंदणी 2025-26 🎷

  11 वी केंद्रीय प्रवेश नोंदणी 2025-26 🎷 🎷 11th Admission Registration  ●~•❅•۞•❅•~● इयत्ता अकरावी साठी केंद्रीय प्रवेश प्रक्रिया  ऍडमिशन 19- 05 -2025 पासून सुरू. भाग 1 कसा भरावा   Part 1 Fill Up Guidene संपूर्ण महाराष्ट्र मध्ये यावर्षी सन 2025 पासून 11 वी ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया.  ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया ही संपूर्ण महाराष्ट्र मध्ये तसेच महाराष्ट्रामधील सर्व कॉलेजमध्ये लागू होणार.   यावर्षी आपल्याला 11 वीला कॉलेजमध्ये ऍडमिशन घ्यायचे असेल तर ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रियेद्वारे ऍडमिशन घ्यावे लागणार ┈┉┅━ ❍❀🔘❀❍ ┈┉┅━.  रजिस्ट्रेशन कसे करावे  11 वी प्रवेशाच्या Website वर जाणे✈️  visit 11 th admission website   मोबाईल 📱 वरून जर रजिस्ट्रेशन करणार असाल तर.....  क्रोम वर जाऊन तीन डॉट स्पर्श करावा व डेस्कटॉप निवडावे. ▬▬▬ஜ۩۞۩ஜ▬▬▬ स्टुडंट रजिस्ट्रेशन करण्यासाठी सर्वप्रथम खालील लिंक वर स्पर्श करा. https://mahafyjcadmissions.in/ {[( टिप :- मागील वर्षीपर्यंत विद्यार्थी https://11thadmission.org.in/ या वेबसाईट वर रजिस्ट्रेशन करत होते. आता व...