10th, Sci. Animal classification. 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण 5. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या  What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला🔗 स्पर्श करा👇 👉  https://chat.whatsapp.com/Gv4QhKgly13FkP9YLP8LGP आज आपण प्राणी सृष्टीतील असमपृष्ठरज्जू प्राणीसंघातील उर्वरित संघांचा अभ्यास करणार आहोत. 🎷 गोलकृमी प्राणीसंघ (Phylum- Aschelminthes) स्वरूप : ह्या प्राण्यांना गोलकृमी म्हणतात कारण ह्या प्राण्यांचे शरीर लांबट, बारीक धाग्यासारखे किंवा दंडगोलाकार असते. शारीरिक सममिती : द्विपार्श्व सममिती आद्यस्तर : त्रिस्तरीय म्हणजेच त्यांचे शरीर बहिर्जनस्तर, मध्यजनस्तर आणि अंत:स्तर अशा तीन जननस्तरांपासून बनलेले असते. वैशिष्ट्ये :  गोल कृमींचे शरीर अखंडित असून शरीराभोवती भक्कम उपचर्म असते. देहगुहा :  शरीरात आभासी देहगुहा असते. आधिवासी : काही प्राणी स्वतंत्र राहणारे तर काही अंत:परजीवी असतात. स्वतंत्र राहणारे प्राणी हे जलवासी किंवा भूचर असू शकतात. प्रजनन :  गोल कृमी हे एकलिंगी असतात व लैंगिक प्रजनन करतात. प्रचलन : पाण्यात राहणारे पोहण्याच्या क्रियेतून हालचाल करतात. उदाहरण : प

10th, Sci. Animal classification. 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण 4. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇  👉   माहिती विज्ञानाची 🎷          आज आपण प्राणी सृष्टीतील 10 पैकी काही असमपुष्ठरज्जू प्राणीसंघ यांची सविस्तर माहिती पाहणार आहोत. यातून आपणास खूप आश्चर्यकारक माहिती समजणार आहे. ✍️ रंध्रीय प्राणीसंघ (Phylum-Porifera ) • स्वरूप :  साध्या प्रकारची शरीररचना असलेले प्राणी असून त्यांना ‘स्पंज’ म्हणतात. त्यांच्या शरीरावर अनेक ‘ऑस्टीया’ आणि एक मोठे ‘ऑस्कुला’ असतात. आद्यस्तर : हा पेशीस्तरीय आहे. • वैशिष्ट्य : शरीरास कंटिकांचा/शुकिकांचा (Spicules) किंवा स्पाँजिनच्या तंतूचा आधार असतो. कंटिका हया कॅल्शियम कार्बोनेट (CaCO3) किंवा सिलीकाच्या (SiO2) च्या बनलेल्या असतात. • सममिती : हे प्राणी असममिती आहेत. • अधिवास : बहुतेक समुद्रात तर काही गोड्या पाण्यात आढळतात. • प्रचलन : आधात्रीशी संलग्न असल्याने त्यांच्यात प्रचलन होत नाही. म्हणून त्यांना ‘स्थानबद्ध प्राणी’ (Sedentary animals) म्हणतात. • प्रजनन :  मुकुलायन या अलैंगिक पद्धती

10th, Sci.II, Animal classification. 10 वी, विज्ञान II, प्राण्यांचे वर्गीकरण 3. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 आपण प्राणी वर्गीकरण धडा पाहत आहोत. प्राणी वर्गीकरणाची नवीन पद्धती आपण पाहिली. त्याचा थोडा आढावा घेऊ. कारण पुढे प्राण्यांचा अभ्यास करत असताना या मुद्द्यांचा वारंवार उल्लेख होणार आहे. हे मुद्दे त्यावेळेस स्पष्टीकरणाशिवाय असणार आहे. त्यामुळे ते आत्ताच समजून घेतले तर पुढे सोपे जाईल. एकपेशीय सजीवांचे शरीर हे केवळ एकाच पेशीपासून तयार झाल्याने सर्व कार्ये त्याच पेशीच्या साह्याने चालतात. एकपेशीय सजीवांमध्ये शरीराचे संघटन ‘ जीवद्रव्य-स्तर’ (Protoplasmic grade) या प्रकारचे असते. शारीरिक सममिती (Body Symmetry) : प्राण्यांच्या शरीराचे विविध प्रकार आहेत. एका काल्पनिक अक्षातून प्राणी शरीराचा छेद घेतला असता त्याचे समान दोन भाग होतात की नाही यावर प्राणी शरीरांचे तीन प्रकार पडतात. असममित शरीर (Asymmetrical body) : काही प्राण्यात असा कोणताही अक्ष नसतो की ज्यातून छेद घेतल्यास शरीर दोन समान भागांत व

10th, Sci. Animal classification 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण 2 आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 🐦 पृष्ठरज्जू ही शरीराला आधार देणारी  लांब दोऱ्यासारखी संरचना प्राण्यांच्या  शरीरात पृष्ठ बाजूस असते.हे मज्जातंतूंच्या ऊतींना उर्वरित शरीरापासून वेगळे ठेवते . Notochord is a long rod-like supporting structure present on the dorsal side of an animal body. It keeps the nerve tissue isolated from the remaining body. 🐀 असमपृष्ठरज्जू  प्राणी दहा संघांमध्ये (phylum) विभागले आहेत. आदिजीव - अमिबा, पॅरामेशिअम रंध्रीय - सायकॉन, युस्पॉंजिया (आंघोळीचा स्पंज) इत्यादी, सिलेंटरेटा / निडारीया - प्रवाळ (Corals), जलव्याल (Hydra) , पोर्तुगीज मॅन ऑफ वॉर इत्यादी,  चपट्या कृमी -पट्टकृमी (tapeworm) ,लिव्हरफ्ल्युक, प्लानेरिया इत्यादी. गोल कृमी - पोटातील जंत (Ascaris), डोळ्यातील जंत (Loa loa), हत्तीपाय रोगाचा जंत (Filaria worm), , इत्यादी  वलयी प्राणीसंघ (Phylum - Annelida)- गांडूळ (Earthworm), जळू(Leech)

  10th, Sci. Animal classification 10 वी, विज्ञान, प्राण्यांचे वर्गीकरण    आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 विज्ञान विषय हा केवळ परीक्षेपुरता न पाहता ज्ञानवृद्धीसाठी पाहिल्यास आपणास एक वेगळाच आनंद मिळतो. You get a different joy if you look at the science subject for knowledge gain and not just for exams . इयत्ता नववी मध्ये आपण वनस्पतींचे वर्गीकरण शिकलोत. आज प्राण्यांचे वर्गीकरण पाहणार आहोत. विज्ञानामध्ये काही मुद्दे हे आयुष्यभर लक्षात ठेवण्यासारखे असतात. त्या मुद्द्यांचा, वाक्यांचा कुठेतरी संदर्भ येत असतो आणि एखाद्याने प्रश्न विचारल्यावर आपण जर उत्तर देत असू तर एक वेगळे समाधान आपल्याला होते. त्यामुळे विज्ञान अभ्यासाची गोडी आपण लावली पाहिजे. In class IX we learned the classification of plants. Today we will see classification of animals. Some points in science are worth remembering for long life. Those points, sentences have a reference somewhere and if we answer when someone asks a question,

  10th, Sci. II, Towards green energy, 2 10 वी, विज्ञान-II, हरित ऊर्जेच्या दिशेने भाग 2 आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला 🔗  स्पर्श करा 👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 * औष्णिक ऊर्जा प्रकल्पात वापरले जाणारे इंधन. उत्तर: औष्णिक ऊर्जा प्रकल्पात कोळसा हे इंधन वापरले जाते. * Fuel used in thermal power plant . Ans:Fuel used in thermal power plant is coa * नैसर्गिक वायू मध्ये कोणती ऊर्जा असते ? उत्तर: नैसर्गिक वायू मध्ये रासायनिक ऊर्जा असते. * Which energy is present in natural gas? Ans: Chemical energy is present in natural gas. * पवन ऊर्जा म्हणजे एक प्रकारची गतिज ऊर्जा होय. * Wind energy is a type of kinetic energy. * ऊर्जा नसेल तर माणूस अगतिक होतो. * Without energy, man becomes  unassisted . *जलविद्युत निर्मितीमध्ये पाण्यातील स्थितीज ऊर्जा  वापरली जाते.  * Potential energy of water in dams is used for generation of electricity. * ऊर्जेचा अत्यंत स्वच्छ स्त्रोत म्हणजे सौर ऊर्जा होय. * Solar energy can be called clean energy. * भारत

  10th, Sci II. Towards green energy 1 10 वी, विज्ञान II, हरित ऊर्जेच्या दिशेने 1. आपल्या माहिती विज्ञानाची 🎷 या What's App समूहात सामील होण्यासाठी खालील निळ्या लिंकला 🔗 स्पर्श करा👇 👉  माहिती विज्ञानाची 🎷 🎷 ऊर्जा (energy) म्हणजे काय ? उत्तरthe : कार्य करण्याच्या दरास/ क्षमतेला ऊर्जा असे म्हणतात. * What is energy ? Ans: The capacity to do work is called energy. * ऊर्जेचे विविध प्रकार (Types) कोणते ? उत्तर: ऊर्जेचे दोन प्रकार आहेत. 1.स्थितीत ऊर्जा आणि  2.गतीज ऊर्जा. * What are different types of energy? Ans: The two types of energy are 1. Potential energy and 2. kinetic energy. * उर्जेची विविध रूपे(Forms) कोणती? उत्तर: ऊर्जेची विविध रूपे पुढीलप्रमाणे  प्रकाश ऊर्जा, विद्युत ऊर्जा, उष्णता ऊर्जा, सौर ऊर्जा, रासायनिक ऊर्जा, केंद्रकीय ऊर्जा, यांत्रिक ऊर्जा, आणि पवन ऊर्जा. * What are different forms of energy? Ans: different forms of energy are as follows Wind energy, light energy, heat energy, solar energy, electrical energy, nuclear energy, chemical energy, mechanical energy, and t